Hôm 13/12, Thượng viện Mỹ đã thông qua nghị quyết cho rằng Thái tử Saudi Arabia phải chịu trách nhiệm về cái chết của nhà báo Jamal Khashoggi.
Trong cuộc bỏ phiếu thông qua nghị quyết, Thượng viện Mỹ cũng đưa ra chỉ trích bất thường về phản ứng của Tổng thống Donald Trump trong vụ nhà báo Khashoggi bị sát hại.
Dù nghị quyết chỉ mang tính chất biểu tượng và không rõ số phận của nó có được Nhà Trắng xem xét không nhưng nó cho thấy các thượng nghị sỹ đang tìm cách khẳng định những sai lầm trong chính sách đối ngoại của chính quyền ông Trump với Saudi Arabia.
 |
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman tại Nhà Trắng. |
Và để chuyển hướng dư luận trong vụ việc này, Tổng thống Mỹ đã tiếp tục nhắc tới các thỏa thuận vũ khí trị giá tỷ USD với Saudi Arabia thay vì đề cập tới tâm bão dư luận hướng về Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman bị nghi ngờ có liên quan trong vụ sát hại nhà báo Jamal Khashoggi.
Hiện ông Trump để ngỏ khả năng Thái tử Mohammed biết hay thậm chí là ra lệnh về vụ nhà báo bị giết: “Rất có thể Thái tử đã biết trước về sự kiện bi kịch này – có thể như vậy nhưng cũng có thể không!”.
Tổng thống Mỹ trước đó đã phát đi tuyên bố cho rằng, Thái tử Saudi Arabia đã khẳng định với ông là không biết gì về vụ sát hại nhà báo này. Cả Thái tử bin Salman và Quốc vương Saudi Arabia đều không hay biết về vụ việc.
“Đây là tội ác kinh khủng và không thể chấp nhận. Vua Salman và Thái tử Mohammed bin Salman quyết liệt khẳng định không biết về kế hoạch hay vụ giết hại ông Khashoggi”, Tổng thống Trump nêu rõ.
Nhưng phản ứng mới nhất từ chính quyền ông Trump không phải là đính chính hay phân bua việc Thái tử Saudi Arabia có liên quan thực sự hay không mà là quan hệ tốt đẹp của Mỹ với đồng minh.
Tuyên bố từ Nhà Trắng, theo đó, đã tô đậm thêm tình đồng minh Mỹ – Saudi Arabia. Thông cáo 631 từ, dài 8 đoạn, gồm nhiều câu kết thúc bằng dấu chấm than, thể hiện đúng phong cách thường ngày của Tổng thống Trump và phản ánh đúng quan điểm “Nước Mỹ trước tiên” của ông.
Tuyên bố bắt đầu bằng câu “Thế giới là một nơi nguy hiểm”, tiếp theo bằng việc chỉ trích Iran trước khi được đưa vào ý chính là việc Mỹ sẽ “đứng bên Saudi Arabia”.
“Chúng ta có thể sẽ không bao giờ biết hết những sự thật trong vụ ông Jamal Khashoggi bị sát hại. Bất luận thế nào, quan hệ của chúng ta là với Vương quốc Saudi Arabia”, New York Times trích lời tổng thống Mỹ.
Tuyên bố nhấn mạnh tầm quan trọng của liên minh chiến lược giữa Mỹ và Saudi Arabia mà ông coi là một đồng minh quan trọng chống lại Iran và là nhà cung cấp dầu đặc biệt quan trọng.
Ông Trump cũng nhắc tới tầm quan trọng của việc duy trì hợp đồng vũ khí trị giá 110 tỷ USD của Mỹ với Chính phủ Saudi cũng như các khoản đầu tư khác có giá 340 tỷ USD mà Saudi Arabia đã thỏa thuận, mà ông nói có nghĩa là “phát triển kinh tế to lớn” cho Mỹ.
“Tôi sẽ không phá hủy nền kinh tế thế giới, và tôi sẽ không phá hủy nền kinh tế của đất nước chúng ta bằng hành động ngu ngốc với Saudi Arabia” – RT dẫn lời ông Trump nói với các phóng viên hôm 20/11.
Khi vụ việc mới được dư luận Mỹ quan tâm, Tổng thống Trump đã từng để ngỏ khả năng trừng phạt quốc gia đồng minh này nhưng sẽ né các thương vụ vũ khí.
“Thực sự tôi nghĩ là chúng ta sẽ tự trừng phạt chính mình nếu làm như vậy. Chúng ta có thể làm những việc khác rất, rất mạnh mẽ và chúng tôi sẽ làm.
Nếu họ không mua vũ khí từ chúng ta, họ sẽ mua chúng từ Nga hay Trung Quốc. Hãy nghĩ về điều đó, 110 tỷ USD. Tất cả những gì họ sẽ làm là đưa số tiền cho những quốc gia khác và tôi nghĩ đó là một điều ngốc nghếch”, ông Trump nói trước các phóng viên tại Nhà Trắng hồi đầu tháng 12/2018.
Và chính chính sách của Tổng thống Trump với Saudi Arabia đang bị không chỉ Thượng viện Mỹ phản đối mà còn coi đây là sự bất thường trong chính ách đối ngoại với đồng minh Trung Đông này.
Đan Nguyên
VietBao.vn